University of Twente Student Theses

Login

Ontwerp van een lessenserie over elektromagnetisme met Educational Design Research die binnen een versneld examenjaar te realiseren is.

Wassenaar, Mike (2024) Ontwerp van een lessenserie over elektromagnetisme met Educational Design Research die binnen een versneld examenjaar te realiseren is.

[img] PDF
1MB
Abstract:Deze ontwerpstudie beschrijft het ontwerp van een lessenserie van vier lessen over het onderwerp elektromagnetisme als onderdeel van het natuurkunde examenprogramma in het voortgezet wetenschappelijk onderwijs (vwo), die binnen de context van een versneld examenjaar uitvoerbaar is. Voor veel leerlingen is elektromagnetisme een conceptueel lastig onderwerp dat ook nog eens een aantal specifieke wiskundige vaardigheden vraagt die niet iedere leerling al beheerst. De context in het voortgezet algemeen volwassenen onderwijs (vavo) zorgt voor uitdagingen die in het reguliere onderwijs zo niet voorkomen: De leerlingen volgen een traject van een versneld examenjaar waarin de vwo-natuurkunde examenstof uit leerjaren 4, 5 en 6 in ongeveer 100 klokuren vakles gegeven wordt hoewel er in het reguliere onderwijs 480 studielasturen voor staan. Mijn werkgever Luzac biedt binnen deze context particulier onderwijs aan in kleine lesgroepen (tot 18 leerlingen) met een intensieve persoonlijke begeleiding. Naast de beperkte les- en contacttijd zijn er beperkt practicummaterialen en ontbreekt de ondersteuning van een technisch onderwijsassistent (TOA) Het instroomniveau in de vwo-natuurkunde examenklassen is erg divers. Zo zijn er leerlingen die, zonder voorkennis van natuurkunde uit de ‘tweede fase’, van profiel wisselen naar Natuur en Techniek (NT) of Natuur en Gezondheid (NG). Tot slot zijn er leerlingen die na een onvoldoende voor natuurkunde in het hoger algemeen voortgezet onderwijs (havo) toch het versnelde jaar bij vwo gaan doen, met natuurkunde in hun vakkenpakket. Bovengenoemde uitdagingen zijn voor mij aanleiding om deze ontwerpstudie uit te voeren. Voor het ontwerpen van een lessenserie over elektromagnetisme voor het vwo maak ik gebruik van Educational Design Research (EDR). EDR combineert onderzoek en ontwerp om effectieve onderwijsoplossingen te ontwikkelen en te evalueren. Een literatuurstudie biedt daarbij inzicht in de beste praktijken en leertheorieën. Door iteratieve ontwikkeling en evaluatie kan de lessenserie worden aangepast op basis van feedback en resultaten, resulterend in een onderbouwde en effectieve lessenserie. Uit de literatuurstudie volgen twee hoofdonderwerpen die mogelijk kunnen helpen bij het conceptueel leren van elektromagnetisme. Dat zijn het leren door middel van ervaren van natuurkundige concepten en het verbeteren van de bij elektromagnetisme benodigde wiskundige vaardigheden en ruimtelijk inzicht. In mijn ontwerpstudie doorloop ik twee keer een ontwerpcyclus. De eerste keer met een lessenserie van vijf lessen, ontworpen op basis van mijn praktijkervaring in het geven van lessen over elektromagnetisme tot aan het begin van dit Onderzoek van Onderwijs (OVO). De tweede keer met een lessenserie van vier lessen waarin ik, na evaluatie van de eerste lessenserie, adviezen uit de literatuur geïmplementeerd heb die mogelijk tot verbetering kunnen leiden. Van die tweede lessenserie heb ik deze verbeteringen geëvalueerd. Uit de evaluatie van een video-analyse van de eerste lessenserie, gegeven aan één 5 vwo leerling, volgt een lijst van dertig aandachtspunten. Binnen de context van dit onderzoek zijn daarvan twee hoofdonderwerpen gekozen met daarin zestien van de dertig gevonden aandachtspunten. Deze zestien aandachtspunten zijn gekoppeld aan literatuur en met de adviezen daaruit is een tweede, verbeterde lessenserie ontworpen. Deze lessenserie is gegeven aan een groep van negen 6 vwo leerlingen in het versnelde examenjaar. Middels video-opnames is de uitwerking ervan op die zestien aandachtspunten geanalyseerd en geëvalueerd. 1 Uit de resultaten blijkt dat kleine ‘broekzakexperimenten’, korte video’s van lastiger uit te voeren experimenten en applets bij kunnen dragen aan het conceptueel leren van natuurkundige concepten en fenomenen door deze zelf te ervaren. Het lukt niet om alle geplande experimenten binnen de boven besproken randvoorwaarden uit te voeren, met name omdat practicummaterialen niet beschikbaar waren of de voorbereiding ervan teveel tijd vroeg. Uit de resultaten volgt ook dat het zinvol is om eerst aandacht te besteden aan de benodigde wiskundige vaardigheden en ruimtelijk inzicht. Dit leidt tot een betere transfer naar de natuurkundige context van elektromagnetisme. Praktische resultaten: Mijn onderzoek heeft er mede toe bijgedragen dat het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) bij Luzac werd aangepast. Verder zijn in het onderzoek een aantal eenvoudige demoproeven ontwikkeld voor gebruik bij elektromagnetisme die in de lessen in een versneld examenjaar gebruikt kunnen worden. Maar het mooiste resultaat is dat in vergelijking met eerdere schooljaren de meeste leerlingen elektromagnetisme met de door mij ontwikkelde lessenserie nu makkelijker begrijpen. 2
Item Type:Essay (Master)
Faculty:BMS: Behavioural, Management and Social Sciences
Subject:33 physics
Programme:Science Education and Communication MSc (60708)
Link to this item:https://purl.utwente.nl/essays/100139
Export this item as:BibTeX
EndNote
HTML Citation
Reference Manager

 

Repository Staff Only: item control page