University of Twente Student Theses

Login

Stabiliteit van de psychosociale determinanten van sedentary behavior onder studenten: Een toepassing van de Theory of Planned Behavior

Bosse, Kira (2008) Stabiliteit van de psychosociale determinanten van sedentary behavior onder studenten: Een toepassing van de Theory of Planned Behavior.

[img] PDF
248kB
Abstract:Sedentary behavior, zoals computeren inclusief gamen en tv kijken, is in Nederland zeer aanwezig en wordt geassocieerd met overgewicht. Maar tot nu toe werd er nog nauwelijks onderzoek gedaan naar zitgedrag onder studenten, om welke reden dezen in deze studie als doelgroep werden gekozen. Om beter inzicht te verkrijgen in sedentary behavior, werd er gekeken welke psychosociale constructen van de Theory of Planned Behavior (TPB) het beste het tv-kijk- en computer-gedrag onder studenten kunnen verklaren, en of proximale determinanten beter voorspellen dan distale determinanten. Bovendien wilde men te weten komen in hoeverre deze determinanten stabiel zijn over de tijd en in hoeverre stabiliteit van de intentie een rol speelt bij het verklaren van gedrag. Met de TPB-constructen worden attitude, subjectieve norm, zelfeffectiviteit en intentie bedoeld. De eerste drie determinanten voorspellen tot een bepaalde mate intentie tot gedrag, terwijl intentie, eventueel in combinatie met zelfeffectiviteit, het gedrag zelf voorspelt. Om inzicht te verkrijgen in de aard van deze psychosociale constructen van zitgedrag, werden er bij 85 studenten (31 mannen en 54 vrouwen) drie keer vragenlijsten afgenomen met steeds minstens 10 dagen ertussen. Er was dus sprake van een design met herhaalde metingen. Bij de eerste twee afnamen werden de vier psychosociale constructen attitude, subjectieve norm, zelfeffectiviteit en norm gemeten; bovendien werd steeds naar het aantal uren achter de computer en voor de tv gevraagd. Bij de derde afname werd alleen het gedrag gemeten. Verspreid werden de links naar de online vragenlijsten via e-mail. Wie de vervolgvragenlijst niet op de tiende dag invulde, kreeg herinneringsmailtjes. De resultaten lieten zien dat alle determinanten, gemeten op de eerste twee tijdstippen, significant stabiel waren met correlaties tussen de .68 en .89. Gezamenlijk voorspelden de determinanten 50% (T1) en 49% (T2) van de variantie in zitgedrag. Verder kwam uit dat attitude met 37% en intentie met 42% het sterkst waren in het voorspellen van sedentary behavior. Intentie werd het best voorspeld door attitude (30 %) en zelfeffectiviteit (25 %). Tussen de proximale (T1) en distale (T2) determinanten bestond qua gezamenlijke voorspelwaarden nauwelijks verschil. Bovendien bleek dat temporaal instabiele intenties ongeveer ten gelijke mate zitgedrag konden voorspellen als stabiele intenties. Ook de instabiliteit van de intentie als extra variabele had geen toegevoegde waarde wat betreft het voorspellen van zitgedrag. Men kan er dus van uitgaan dat de psychosociale determinanten met betrekking tot zitgedrag onder studenten zeer stabiel zijn over de tijd, tenminste in een tijdspanne van circa tien dagen. Bovendien bleek de TPB een zeer goed model om sedentary behavior te voorspellen. Stabiliteit en instabiliteit van de intentie schijnen in dit onderzoek echter geen bijzondere invloed te hebben op de voorspelwaarde, evenals de tijdstippen van de metingen (T1 en T2). Als het gaat om het opstellen van zitgedrag verminderende interventies bevelen de uitkomsten van dit onderzoek aan zich vooral te richten op het beïnvloeden van attitude. Ook het bevorderen van zelfeffectiviteit zou kunnen bijdragen aan minder sedentary behavior. Op die manier zou de modererende intentie positief kunnen worden beïnvloed, met het uiteindelijke doel het immense tv-kijkgedrag en de uren achter de computer van in Nederland studerende mensen te reduceren en zo onder ander ook obesitas aan te pakken of te voorkomen
Item Type:Essay (Bachelor)
Faculty:BMS: Behavioural, Management and Social Sciences
Subject:77 psychology
Programme:Psychology BSc (56604)
Link to this item:https://purl.utwente.nl/essays/58756
Export this item as:BibTeX
EndNote
HTML Citation
Reference Manager

 

Repository Staff Only: item control page