University of Twente Student Theses

Login

Koudwatervrees in de Lage Landen? Een verkenning van de toepasbaarheid en de perceptie van publiek-private samenwerking in de Nederlandse watersector

Borgdorff, M.C. (2008) Koudwatervrees in de Lage Landen? Een verkenning van de toepasbaarheid en de perceptie van publiek-private samenwerking in de Nederlandse watersector.

[img] PDF
1MB
Abstract:In alle werkvelden behalve de drinkwatersector zijn voldoende stimulerende factoren voor totstandkoming van PPS aanwezig. Er is weliswaar sprake van potentiële meerwaarde, maar de mogelijke samenwerkingspartners zijn (nog) niet geneigd om de samenwerking op te zoeken vanuit een soort ‘koudwatervrees’. Het ontbreken van een gedeelde visie over de taakverdeling en toegevoegde waarde van (publiek-private) samenwerking speelt hierin mee. Het is belangrijk deze visie wel te vormen om niet te verzanden in normatieve discussies. Zo ontstaan in de toekomst waarschijnlijk meer mogelijkheden voor PPS in de Nederlandse watersector. De economische factoren laten immers voldoende aanknopingspunten zien. Dit zijn de belangrijkste conclusies uit dit onderzoek naar de toepasbaarheid van publiek-private samenwerking (PPS) in de Nederlandse watersector. Dit is het eerste sectorbrede onderzoek naar de potentiële meerwaarde van PPS voor de Nederlandse watersector. Dit onderzoek besluit met aanbevelingen die kunnen bijdragen aan een vergroting van de toepasbaarheid van PPS voor de watersector. Door intensieve samenwerking tussen publieke en private partijen kunnen duurzame oplossingen voor de klimaat- en wateropgave worden gerealiseerd. Aanleiding Uitgangspunt voor dit onderzoek is de toenemende complexiteit in de watersector als gevolg van drie macro-ontwikkelingen. Deze ontwikkelingen zijn: toenemende druk op ruimte, milieu en watersystemen, verschuivende verantwoordelijkheden tussen overheden onderling en tussen het publieke en private domein en de financiering van de wateropgave die niet langer vanzelfsprekend is. Deze toenemende complexiteit vereist meer intensieve samenwerking om te komen tot oplossingen. In de sectoren gebiedsontwikkeling en infrastructuur heeft de groeiende complexiteit de opkomst van publiek-private samenwerking gestimuleerd. De situatie in de Nederlandse watersector wijkt hiervan, omdat weliswaar steeds meer samenwerking tussen publieke organisaties onderling binnen de sector plaatsvindt, maar de inzet van PPS achterblijft. Dit nodigt uit tot nader onderzoek naar de toepasbaarheid en potentiële meerwaarde van PPS voor deze sector. Methode Op basis van literatuur en 14 interviews met experts uit de praktijk van de watersector is inzicht gekregen in de stimulerende en remmende factoren voor PPS in de watersector. Deze analyse is uitgevoerd aan de hand van het analysemodel van Bult-Spiering. Dit model benoemt zowel economische als sociologische factoren die een rol spelen bij totstandkoming en functioneren van PPS. De voornaamste overwegingen om voor dit model te kiezen is dat het specifiek is toegespitst op PPS als samenwerkingsvorm en het model niet (alleen) vanuit de praktijk ontstaan is maar zijn basis heeft in wetenschappelijke literatuur. Voor zover bekend is dit model hiermee uniek. 4 PPS in de Nederlandse watersector – Afstudeerverslag AT Osborne – M.C. Borgdorff Voorafgaand aan de analyse van de toepasbaarheid van PPS aan de hand van het model, is geconstateerd op basis van speltheorie dat risicomijdend gedrag en een gebrek aan vertrouwen een suboptimale situatie veroorzaken. Daarom is het belangrijk veel belang te hechten aan de perceptie van PPS, naast meer rationele gronden. Een positieve perceptie van PPS is zelfs randvoorwaarde voor de totstandkoming van PPS. Resultaten In de Nederlandse watersector zijn in alle werkvelden behalve drinkwater voldoende stimulerende factoren voor totstandkoming van PPS aanwezig. Schaarste van middelen (grond, personeel en expertise) en mogelijkheden voor het creëren van meerwaarde zijn de belangrijkste drijfveren voor toepassing van PPS. Schaarste van financiële middelen – in andere sectoren een belangrijke aanjager voor PPS – blijkt in de watersector niet zo belangrijk. De noodzaak van een netwerkstructuur wordt steeds groter door toenemende wederzijdse afhankelijkheid en complementariteit. Intensieve samenwerking wordt daardoor steeds belangrijker. Het bijzondere karakter van de watertaken en de enorme maatschappelijke belangen die ermee gediend worden (waterveiligheid en volksgezondheid), de ontwikkelingen en de dynamiek in de sector van de laatste jaren en de beperkte ruimte van wet- en regelgeving, waaronder aanbestedingsregels, zijn de belangrijkste verklaringen volgens de experts voor het achterblijven van de watersector wat betreft de inzet van PPS. De belangrijkste inzichten uit dit onderzoek liggen op het sociologische vlak. Hier blijken de belangrijkste drempels voor totstandkoming van PPS zich te bevinden. Tegengestelde belangen en een gebrek aan vertrouwen tussen publiek en privaat bemoeilijken samenwerking. In de perceptie die de experts hebben van PPS klinken overwegingen door die samen te vatten zijn in de vragen: hoe de taakverdeling tussen publiek en privaat er idealiter uit zou moeten zien en welke basishouding in de sector hierbij hoort: Conservatief (gericht op behoud en continuïteit) of vernieuwend (gericht op beleidsmatige verbreding en het uitbouwen van de kerntaken)? PPS kan pas overwogen worden als deze principiële vragen beantwoord worden, anders verzandt men namelijk in deze normatieve discussie. Alle positieve verwachtingen op basis van de economische factoren ten spijt, zonder een gedeelde visie op de taakstelling – waarin ook ruimte is voor private partijen – is de toepasbaarheid van PPS beperkt. Het is daarom uiterst belangrijk een gedeelde visie op de rol- en taakverdeling tussen overheid en markt te definiëren om zo ruimte en houvast voor de publieke en private water partijen te creëren. Gebrek aan ervaring met of angst voor aanbestedingsregelgeving is ook een belangrijke belemmering voor ‘nieuwe’ samenwerkingsvormen zoals PPS. Het is zinvol gebruik te maken van de kennis en ervaringen die opgedaan zijn bij gebiedsontwikkeling en infrastructuur.
Item Type:Essay (Master)
Clients:
AT Osborne
Faculty:ET: Engineering Technology
Subject:56 civil engineering
Programme:Civil Engineering and Management MSc (60026)
Link to this item:https://purl.utwente.nl/essays/60833
Export this item as:BibTeX
EndNote
HTML Citation
Reference Manager

 

Repository Staff Only: item control page