University of Twente Student Theses

Login

Patiëntvoorlichting en health literacy : de invloed van functionele, communicatieve en kritische health literacy op het effect van preoperatieve voorlichting bij patiënten met borstkanker

Velde, G.A.M. ten (2010) Patiëntvoorlichting en health literacy : de invloed van functionele, communicatieve en kritische health literacy op het effect van preoperatieve voorlichting bij patiënten met borstkanker.

[img] PDF
800kB
Abstract:Doel: Meer inzicht krijgen in de prevalentie van lage health literacy onder borstkankerpatiënten in Nederland en de invloed van lage (functionele, communicatieve en kritische) health literacy op informatiezoekgedrag, internetgebruik, tevredenheid, kennis, waargenomen controle, angst en depressie. Daarnaast was het doel te onderzoeken of de 3 HL schalen een deugdelijk instrument is voor de Nederlandse patiëntenpopulatie om het niveau van health literacy te meten en of voorlichting gegeven met behulp van een multimediale web-animatie leidt tot verbeterde uitkomsten in vergelijking met de conventionele voorlichting, in het bijzonder bij patiënten met lage health literacy. Methoden: Een quasi-experimenteel onderzoek met een voormeting en twee nametingen is uitgevoerd. De experimentele groep en de vergelijkingsgroep ontvingen beide de conventionele voorlichting. De experimentele groep kreeg daarnaast een web-animatie, die de borstoperatie inzichtelijk maakt door middel van beelden, gesproken audio en geschreven tekst, te zien. Door middel van vragenlijsten op drie momenten (voor en na het preoperatieve voorlichtingsgesprek met de mammacare verpleegkundige en na de operatie) is data verzameld. De vragenlijsten bevatten vragen over informatiezoekgedrag, internetgebruik, tevredenheid, kennis, waargenomen controle, angst en depressie. De Single Item Literacy Screener (SILS) en de 3 HL schalen werden gebruikt om het niveau van health literacy te meten. Resultaten: Vanwege tijdgebrek kon niet het gehele onderzoek worden afgerond. Daarom konden alleen de resultaten van de vergelijkingsgroep, die de conventionele voorlichting zonder web-animatie ontving, worden geanalyseerd. In totaal namen 42 patiënten deel aan het onderzoek. Volgens de SILS hadden 8 (19.0%) patiënten (afkapwaarde >2) lage health literacy. Zowel patiënten met hoge als lage health literacy lazen over het algemeen de informatie die zij meekregen van zorgverleners en 21 patiënten waren na het slechtnieuwsgesprek nog op zoek geweest naar aanvullende informatie. Meest geraadpleegde bronnen waren: vrienden/familie, andere patiënten en het internet. Functionele, communicatieve en kritische health literacy correleerden redelijk sterk met het aantal gebruikte informatiebronnen (respectievelijk, r = .30, .35 en .45) en internetgebruik (respectievelijk, r = .32, .44 en .38). Tevredenheid met de zorg in het algemeen en het voorlichtingsgesprek met de mammacare verpleegkundige was hoog bij zowel patiënten met hoge als lage health literacy (gem. rapportcijfer >8). Health literacy correleerde sterk met begrip van het verloop van de operatie (r = .55) en patiënten met lage health literacy scoorden significant lager op kennis (gem. = 7.1) dan patiënten met hoge health literacy (gem. = 8.3). Er werd een sterk verband gevonden tussen communicatieve health literacy en waargenomen controle na de operatie (r = .53) en er bleek een net niet significant verschil te bestaan wat betreft angst- en depressiescores tussen patiënten met hoge (gem. = 6.4) en lage communicatieve health literacy (gem. = 11.0). De Nederlandse versie van de 3 HL schalen bleek betrouwbaar en valide en positief gecorreleerd aan opleiding. Conclusies: Een deel (n=8) van de borstkankerpatiënten had lage health literacy. Functionele, communicatieve en kritische health literacy lijken van invloed te zijn op informatiezoekgedrag, internetgebruik en kennis en mogelijk ook op waargenomen controle, angst en depressie. De 3 HL schalen lijkt een deugdelijk instrument om het niveau van health literacy bij patiënten met borstkanker in Nederland vast te stellen.
Item Type:Essay (Master)
Clients:
Medisch Spectrum Twente
Faculty:BMS: Behavioural, Management and Social Sciences
Subject:05 communication studies
Programme:Communication Studies MSc (60713)
Link to this item:https://purl.utwente.nl/essays/60979
Export this item as:BibTeX
EndNote
HTML Citation
Reference Manager

 

Repository Staff Only: item control page