University of Twente Student Theses

Login

Energiegebruik in het TwenteBad

Rovers, T.J.H. (2013) Energiegebruik in het TwenteBad.

[img] PDF
2MB
Abstract:De gewenste betrouwbaarheid, betaalbaarheid en milieuvriendelijkheid van de energievoorziening leidt tot de conclusie dat er gezocht moet worden naar nieuwe, duurzame, manieren van energievoorziening. Anderzijds moet er ook op energiebesparing worden ingezet. Gebouwen zijn verantwoordelijk voor ongeveer 30% van het energiegebruik in Nederland. Een bijzondere categorie gebouwen wordt gevormd door openbare zwembaden. Zwembaden zijn grote energiegebruikers en dit is dan ook een belangrijke categorie gebouwen om het energiegebruik van te reduceren. Het energiegebruik van het Hengelose TwenteBad is onderzocht en er zijn maatregelen geïnventariseerd om het energiegebruik terug te dringen. Het totale jaarlijkse secundaire energiegebruik van het TwenteBad is bepaald aan de hand van facturen en bedraagt 6.911.058 kWh of 24.880 GJ. Het totale jaarlijkse energiegebruik is onder te verdelen in het energiegebruik voor verwarming (83,0%) en het elektrisch energiegebruik (17,0%). Door het uitvoeren van een energieprestatieberekening voor het TwenteBad is getracht het energiegebruik voor de verschillende van toepassing zijnde energiefuncties, namelijk: ruimteverwarming, warmtapwater, elektrische hulpenergie ten behoeve van verwarming, ventilatie, ontvochtiging en verlichting, in kaart te brengen. Warmte wordt verkregen door het verbranden van hout in een kachel en het verbranden van aardgas in cv-ketels. Het energiegebruik voor verwarming kan worden onderverdeeld in het energiegebruik voor de verwarming van ruimtes en het energiegebruik voor warmtapwater. Uit de resultaten van het gebruikte rekenprogramma voor de energieprestatie van een gebouw werd een jaarlijks secundair energiegebruik van respectievelijk 2.607 en 235 GJ voor deze energiefuncties berekend. In werkelijkheid bedraagt het jaarlijkse energiegebruik voor de energiefunctie ruimteverwarming 17.062 GJ. De reden dat met de energieprestatieberekening een lagere waarde werd gevonden, heeft te maken met het feit dat NEN 7120 uitgaat van lagere ruimtetemperaturen dan in het TwenteBad het geval is. Het jaarlijkse secundaire energiegebruik voor warmtapwater blijkt in werkelijkheid circa 3.584 GJ te bedragen. In een energieprestatieberekening wordt uitgegaan van een warmtapwaterbehoefte die niet strookt met de praktijk van een openbaar zwembad. Het energiegebruik voor warmtapwater wordt onderverdeeld in het energiegebruik voor bassinwaterverwarming (77,1%), douchewaterverwarming (22,8%) en kraanwaterverwarming (0,1%). Ook het jaarlijkse elektriciteitsgebruik is per energiefunctie bepaald met de energieprestatieberekening. Het jaarlijkse elektrische energiegebruik kan worden onderverdeeld in het hulpenergiegebruik ten behoeve van verwarming (10.567 kWh), het energiegebruik voor ventilatie en ontvochtiging (181.361) en het energiegebruik voor verlichting (148.975). Het jaarlijkse elektriciteitsgebruik voor verlichting blijkt in werkelijkheid 218.331 kWh te bedragen. Het aantal branduren is in praktijk hoger dan waarmee in NEN 7120 gerekend wordt. Op basis van deze gegevens kan geschat worden dat het jaarlijkse energiegebruik voor apparatuur circa 763.021 kWh bedraagt, 65,0% van het totale jaarlijkse elektriciteitsgebruik. 4 Daarnaast is de thermische schil van het TwenteBad gecontroleerd door middel van infraroodonderzoek. Daaruit bleek dat zich koudebruggen bevinden in de kleedruimten, bij de overgang van ramen naar de betonnen kolommen. Verder is met infraroodmetingen gevalideerd dat er sprake is van relatief veel warmteverlies door ramen, deuren en kozijnen. Uit een literatuuronderzoek naar het energiegebruik van overdekte openbare zwembaden op internationale schaal bleek dat het zwembadoppervlak en het bouwjaar belangrijke parameters zijn voor het energiegebruik van openbare zwembaden. Ook verschilt het energiegebruik van zwembaden sterk per land. Zo vonden Noorse onderzoekers een gemiddeld jaarlijks energiegebruik van 4.303 kWh per m² wateroppervlak (ws) voor zwembaden met een wateroppervlak van meer dan 600 m². Deense onderzoekers vonden een gemiddeld jaarlijks energiegebruik van 2.276 kWh/m² ws voor deze categorie zwembaden. Voor vijf Griekse zwembaden werd een gemiddeld jaarlijks energiegebruik van 4.300 kWh/m² ws bepaald. Het jaarlijkse energiegebruik van een Fins zwembad bedroeg 4.475 kWh/ m² ws. Per m² zwembadoppervlak bedraagt het jaarlijkse energiegebruik van het TwenteBad 2.130 kWh. Internationaal gezien lijkt het TwenteBad daarmee energiezuiniger dan veel van zijn soortgenoten. Ook van drie Nederlandse openbare zwembaden zijn het energiegebruik en de maatregelen die genomen zijn om het energiegebruik terug te dringen beschouwd. Het energiegebruik van het Geusseltbad in Maastricht is met een jaarlijks energiegebruik van 807 kWh/m² ws veel energiezuiniger dan het TwenteBad. Het elektriciteitsgebruik van het TwenteBad is met 362 kWh/m² ws lager dan dat van Nationaal Zwemcentrum de Tongelreep in Eindhoven (448 kWh/m² ws). Het energiegebruik voor verwarming in het TwenteBad is met 1.768 kWh/m² ws ruim vijf keer hoger dan dat van het Neptunusbad in het Drentse Klazienaveen (338 kWh/m² ws). Het TwenteBad is een gebouw van meer dan veertig jaar oud, waarin zeker verbeteringen mogelijk zijn ten aanzien van het energiegebruik. Het jaarlijkse energiegebruik voor ruimteverwarming zou met 10,5% (1.626 GJ) kunnen worden verlaagd door de buitengevels na te isoleren. Kleinere besparingen op het energiegebruik voor verwarming zijn te behalen door bassins ’s nachts af te dekken. De kostenbesparing die dat zou opleveren is echter niet in verhouding tot de investerings- en onderhoudskosten van dergelijke systemen. Door het vervangen van de conventionele TL verlichting door hoogfrequente verlichting, kan jaarlijks 80.463 kWh bespaard worden. Dat bedraagt 6,9% van het totale elektriciteitsgebruik in 2012. Hoogfrequente verlichting heeft daarnaast een langere levensduur dan conventionele TL verlichting, wat een besparing oplevert op de onderhoudskosten. Verdere kostenbesparingen op het elektriciteitsgebruik kunnen worden behaald door bewuster om te gaan met het energiegebruik, bijvoorbeeld door filters ’s nachts te spoelen en het elektrolyseapparaat ’s nachts te gebruiken. Ten slotte bestaan er mogelijkheden voor het opwekken van gebouwgebonden energie. Met zonnepanelen kan elektriciteit worden opgewekt uit zonnestraling. Zonnepanelen leveren jaarlijks circa 80 kWh/m² zonnepaneel. Zonnecollectoren zijn uitermate geschikt om tapwater te verwarmen. Voor de verwarming van het bassinwater voor de buitenbaden ligt het gebruik van onafgedekte collectoren (jaaropbrengst: 0,7 – 1,0 GJ per m² collectoroppervlak) voor de hand. Voor de verwarming van het bassin- en douchewater voor binnenbaden kunnen het beste afgedekte collectoren (jaaropbrengst: 1,5 – 1,7 GJ per m² collectoroppervlak) worden gebruikt. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen of het na-isoleren van gevels en het plaatsen van zonnepanelen en -collectoren op het dak van het TwenteBad mogelijk is. Ook de financiële aspecten, in termen van jaarlijkse besparingen en terugverdientijden, moeten daarbij worden onderzocht.
Item Type:Essay (Bachelor)
Faculty:ET: Engineering Technology
Subject:56 civil engineering
Programme:Civil Engineering BSc (56952)
Link to this item:https://purl.utwente.nl/essays/63863
Export this item as:BibTeX
EndNote
HTML Citation
Reference Manager

 

Repository Staff Only: item control page