University of Twente Student Theses

Login

Lesson Study : onderzoek naar enculturatie van startende docenten

Balen, Simone van and Baranowski, Lina (2014) Lesson Study : onderzoek naar enculturatie van startende docenten.

[img] PDF
3MB
Abstract:Introductie: "Veel leraren haken af in de eerste vijf jaar van hun carrière voor de klas: een kwart van hen verlaat het onderwijs nog voor hun loopbaan goed en wel van start is gegaan"(Nu.nl, 2014a). Een veelgehoord bericht dat voor veel docenten en docenten in opleiding geen nieuws is. Dit is mede de reden waarom dit onderzoek ingaat op de beginnende docenten, in de hoop een klein steentje bij te kunnen dragen aan het verkleinen van de uitval. Een kanshebber om deze uitval te verkleinen is namelijk Lesson Study, een proces waarbij docenten als peergroup aan de slag gaan om zichzelf of lesmateriaal te verbeteren. Een belangrijk aspect hierbij is dat er geleerd wordt door de leerlingen te observeren. Door deze samenwerking wordt gehoopt dat de enculturatie van de beginnende docent verbetert op school. En laat een slechte enculturatie binnen de schoolcultuur nu net een van de afhaakredenen van de startende leraar zijn. De hoofdvraag die centraal staat in dit onderzoek luidt als volgt: Welke componenten van Lesson Study dragen bij aan de enculturatie van beginnende docenten op het Carmel College Salland te Raalte? Methode: Om deze hoofdvraag te beantwoorden wordt gebruik gemaakt van kwalitatief onderzoek. De deelnemers zijn twee natuurkundedocenten op het Carmel College Salland te Raalte. De ene docent is ervaren, terwijl de andere nog maar 1,5 jaar werkzaam is als docent. Zij doorlopen, begeleid door een procesbegeleider, het gehele Lesson Study proces. Vooraf wordt gebruik gemaakt van een pre-vragenlijst en pre-interview. De resultaten worden vergeleken met een post-vragenlijst en post-interview. Om meer inzicht te krijgen hoe het proces verloopt, vullen de deelnemers na elke bijeenkomst een leerverslag in met hun (leer)ervaringen. Hiernaast houdt de procesbegeleider in een logboek bij wat er tijdens elke bijeenkomst is gebeurd. Deze procesbegeleider wordt tevens aan het einde van het traject geïnterviewd. Al deze resultaten worden bekeken aan de hand van de factoren die invloed hebben op de enculturatie. Hierbij wordt sterk geleund op de onderscheden enculturatiefactoren van Kelchtermans en Ballet (2001). Resultaten: Uit de pre- en postvragenlijst worden weinig significante verschillen gehaald. Wel is het opvallend dat de ervaren docent een veel positievere zelfwaardering heeft dan de beginnende. Beide docenten erkennen dat er sprake is van een fanatieke vakgroep, maar dat overleg niet op gestructureerde wijze plaatsvindt. Deze Lesson Study hebben ze beiden als zeer leerzaam ervaren doordat er veel met elkaar is overlegd. Ze hebben veel geleerd van het observeren en evalueren. De meeste positieve opmerkingen over een verhoogd enculturatie worden gemaakt als het over de voorbereiding of evaluatie ging, de procesdelen waarbij gezamenlijk overlegd werd. Conclusies: Op basis van de resultaten valt vast te stellen dat Lesson Study een positieve ervaring kan zijn voor docenten en dat dit bij kan dragen tot een verhoogde enculturatie. Docenten ervaren het nut van in overleg gaan met elkaar en geven aan dit vaker te doen na a oop van de Lesson Study. Dit gaat dan voornamelijk in op het sociale gedeelte van de enculturatie. Op basis van de resultaten valt hierbij geen verschil te maken tussen de beginnende en de ervaren docent. Beide laten een verhoogde intentie tot samenwerking zien en hebben Lesson Study als erg leerzaam ervaren. Discussie: Het uitgevoerde onderzoek is gedaan op kleine schaal bij twee docenten die al voor het onderzoek veelvuldig met elkaar samenwerkten. Door de kleine schaal worden individuele karakterverschillen van grote invloed. Hiernaast kan getwijfeld worden of de ervaren docent met 8 jaar werkervaring als een echt ervaren docent bestempeld kan worden. Qua onderzoeksopzet is het lastig om de resultaten van de pre- en posttest te vergelijken. De resultaten van de vragenlijst worden als niet significant beschouwd en de interviews zijn op een verschillende manier verlopen. Waarbij bij het pre-interview ingegaan werd op de schoolomgeving, zijn bij het post-interview de procesdelen van Lesson Study stap voor stap langsgelopen. Aanbevelingen: Op basis van dit onderzoek zijn verschillende aanbevelingen te doen. Door de ervaring met Lesson Study zijn er aanbevelingen om Lesson Study in het vervolg beter uit te kunnen voeren. Hiernaast zijn er enkele aanbevelingen voor verder onderzoek. Voor Lesson Study: - Van te voren moet er meer structuur worden geboden aan de deelnemers en de benodigde tijd moet van te voren duidelijk zijn. Dit probleem is inmiddels ondervangen door het ontwerpen van een handleiding voor Lesson Study, zie bijlage E. - De communicatie tussen de docenten, de procesbegeleider en de Universiteit Twente moet verbeterd worden. Op die manier kunnen docenten hun tijd en moeite meer steken in hun eigen leerproces in plaats van de zaken hieromheen. Voor verder onderzoek: - Onderzoek naar de invloed van de onderzoeksfocus van Lesson Study. - Onderzoek naar het optimum qua tijd om Lesson Study in te zetten in een inductietraject. - Onderzoek naar een multidisciplinaire peergroup tijdens Lesson Study. - Het onderzoeken van meerdere cycli van Lesson Study over een langere tijd, op die manier kan nagegaan worden of de intentie van docenten om meer met elkaar te overleggen ook wordt uitgevoerd.
Item Type:Essay (Master)
Faculty:BMS: Behavioural, Management and Social Sciences
Subject:81 education, teaching
Programme:Science Education and Communication MSc (60708)
Link to this item:https://purl.utwente.nl/essays/66329
Export this item as:BibTeX
EndNote
HTML Citation
Reference Manager

 

Repository Staff Only: item control page