University of Twente Student Theses

Login

Tekenhoogte op beeldschermen

Landman, Renske (2005) Tekenhoogte op beeldschermen.

[img] PDF
10MB
Abstract:Hoe groot moeten tekens zijn om ze prettig te kunnen lezen op een TFT/LCD-beeldscherm en welke factoren zijn hierbij van invloed? Dit is de vraag die centraal staat in dit onderzoek. De genormeerde richtlijn op dit moment houdt in dat de maximale kijkafstand 170 x hoofdletterhoogte moet zijn. Deze richtlijn staat al een tijd ter discussie, zeker nu de resoluties van de beeldschermen steeds hoger worden. Men vermoedt dat in veel gevallen kleinere tekenhoogtes voldoen. Uit het literatuuronderzoek kwam naar voren dat de nu geldende richtlijnen nogal uiteen lopen en dat er, voor zover te achterhalen, vaak niet gebruik werd gemaakt van TFT/LCD-schermen of hogere resoluties voor het tot stand komen van deze richtlijnen. Het literatuuronderzoek is tevens gebruikt om te bepalen welke factoren belangrijk zijn om mee te nemen tijdens het experiment. De factoren die belangrijk bleken en uiteindelijk meegenomen zijn in het experiment zijn de gezichtsscherpte, kleur, cleartype en het lettertype. Op basis hiervan is er een onderzoeksopzet gemaakt voor een experiment. De standaardtest was zwarte tekens in cleartype Verdana op een lichtgrijze achtergrond op 60 cm kijkafstand. De variabelen waren: 60 cm kijkafstand, 90 cm kijkafstand, 90 cm kijkafstand onder een horizontale hoek van 45°, zwarte tekens op een lichtgrijze achtergrond, roodoranje tekens op een donkergrijze achtergrond, witte tekens op een zwarte achtergrond, cleartype, geen cleartype, Arial en Verdana. Er is gebleken, na het houden van het experiment, dat de gezichtsscherpte niet zo’n grote invloed had op de tekenhoogte als gedacht. Mogelijk zou de persoonlijke voorkeur dit verband kunnen vertroebelen. Hiervoor is een aanvullend onderzoek nodig. Uit het experiment kwam ook naar voren dat de ruimte tussen de tekens erg belangrijk is voor de leesbaarheid ervan. Misschien hadden mensen kleinere tekens nog wel prettig leesbaar gevonden als de ruimte tussen de tekens groot genoeg was. Omdat dit niet het onderwerp van het experiment was, moet er een nieuw experiment worden gehouden wil men hier een betere uitspraak over doen. Verder is gebleken dat de tekens in Arial groter afgebeeld moet worden dan de tekens in Verdana om prettig leesbaar te zijn. Het gebruik van cleartype of geen cleartype bleek weinig invloed te hebben op de tekenhoogte, hoewel men tekens met cleartype prettiger vond lezen. Wanneer men meer hierover wil weten, is het verstandig een vervolgonderzoek te doen. De uitkomsten van de factor kleur zijn nog wat onzeker. Voor tekens in het wit op een zwarte achtergrond is een grotere tekenhoogte prettiger. Voor roodoranje tekens op een donkergrijze achtergrond werd er, tegen de verwachtingen in, geen verschil opgemerkt. Doordat de steekproefgrootte van dit experiment niet erg groot is, is hier geen duidelijke uitspraak over te doen. Wanneer men meer over kleur en de invloed op detekenhoogte wil weten, is een vervolgexperiment noodzakelijk. Bij het vergroten van de kijafstand van 60 cm tot een kijkafstand van 90 cm is gebleken dat de tekens op 90 cm kijkafstand in verhouding kleiner afgebeeld kunnen worden dan die op 60 cm kijkafstand. Hiermee komt de lineariteit die de genormeerde richtlijn suggereert ter discussie te staan. Een eventuele verklaring van dit verschil zou kunnen zijn dat de pixels kleiner worden waargenomen op een grotere kijkafstand en het daardoor lijkt alsof de resolutie omhoog gaat. Wanneer de resolutie omhoog gaat, worden de tekens natuurlijker weergegeven en kunnen ze kleiner worden afgebeeld om nog prettig leesbaar te zijn. De gemiddelden zijn ook getoetst aan de genormeerde richtlijn en daaruit bleek dat de gemiddelde tekenhoogtes lager lagen dan de voorgeschreven tekenhoogtes. Dit zou betekenen dat de genormeerde richtlijn erg ruim is gesteld voor de meeste beeldschermgebruikers. Omdat het vermoeden bestaat dat de persoonlijke voorkeur een rol speelt in het vaststellen van de tekenhoogte en omdat de steekproef omvang voor een eventuele nieuwe richtlijn niet erg groot was, is het nuttig om een vervolgonderzoek te gaan doen, wil men een zekere uitspraak kunnen doen over de precieze hoogte van de tekens. Tijdens het verwerken van de gegevens bleek dat de cijfers een grotere prettig leesbare hoogte hebben dan de (onderkast) letters. De prettig leesbare hoogte van de hoofdletters was in dit experiment gelijk aan die van de cijfers. Waardoor dit verschil optreedt, is niet geheel duidelijk. Hiervoor is een vervolgexperiment van belang.
Item Type:Essay (Bachelor)
Clients:
ErgoS
Faculty:ET: Engineering Technology
Subject:21 art forms
Programme:Industrial Design BSc (56955)
Link to this item:https://purl.utwente.nl/essays/57941
Export this item as:BibTeX
EndNote
HTML Citation
Reference Manager

 

Repository Staff Only: item control page